ХЪУЛОН МИТÆ НÆ КÆНЫН — Алкæмæдæр æмхуызон ахаст дарын, иугъуызон цæстæй кæсын. Мæнмæ (Гигламæ) хъулон митæ никуы уыдис. (Хацырты С. Хæхты фæдисон.) … Фразеологический словарь иронского диалекта
ИУ ЦÆСТÆЙ КÆСЫН — Иухуызон ахаст дарын, хъулон митæ нæ кæнын. Смотреть одним глазом … Фразеологический словарь иронского диалекта
СЫБÆЛЦ — Нарты Уæрхтæнæджы фырт. Хонгæ дæр æй афтæ кæнынц Уæрхтæнæджы фырт Нæртон Сыбæлц. Йæ мад у болатрихи Хæмыцы чызг. Сыбæлц æхсæвы райгуырд. Уыцы æхсæв Хурæн дæр райгуырд чызг Адæдзæ æмæ йæм райсомæй рудзынгæй æрбакаст. Сыбæлц йæ зæрдæмæ фæцыд. Лæппу … Словарь по этнографии и мифологии осетин
БЕДЗЕНÆГ — тж. ДЕДЕНÆГ Нарты кадджыты у æнæзæнæг лæг. Цæры кæмдæр быдыры. Фос æм бирæ уыд, уыдис æм ноджы кæфахсджытæ дæр. Иу бон куы уыди, уæд йæ кæфахсджытæ сæмбæлдысты лагъзыл æмæ йæ доны былмæ раппæрстой, мæнæ цы дзæбæх лагъз у, зæгъгæ. Бедзенæг æлдары… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
УЫРЫЗМÆГ — Нарты хистæр Уæрхæджы фаззон фырт Æхсæртæг æмæ Донбеттыры чызг Дзерассæ рæсугъды (Сасанайы) фырт, Нарты номдзыд хистæр, болатрихи Хæмыцы фаззон. Кадджыты Дзерассæ Æхсар æмæ Æхсæртæджы мæрдтæ Уастырджийæн куы баныгæнын кæны, уæд дзы йæхи бафæсвæд… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
АРÆХДЗАУ — Бедзенæджы фырт чысыл Арæхдзау. Йæ фыд уыд Дæллаг Нартæй – Алæгатæй, йæ мад та Уæллаг Нартæй – Борæтæй. Кадæг «Бедзенæджы фырт чысыл Арæхдзау» ы кæсæм: «Дæллаг Нартæн лæппу райгуырди. Уæллаг Нартæн та – чызг. Дыууæ дæр иу æхсæв. Лæппу иу авдæнæй… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ДЗЕРАССÆ-РÆСУГЪД — тж. САСАНА Ахæм номимæ дæр æмбæлы кадджыты – Донбеттыры чызг, Нарты Æхсæртæджы ус, Уырызмæг, Хæмыц, Сатана æмæ Сырдоны мад. Уымæй равзæрдысты дунейы фыццаг куыдз Силæм æмæ Уырызмæджы бæх хъулон Æрфæн зæххон бæхты фыдæл. Уый йæ дыууæ хоимæ фæцалх… … Словарь по этнографии и мифологии осетин
ХÆМЫЦ — Нарты хистæр Уæрхæджы фаззон фырт, Æхсæртæг æмæ Донбеттыры чызг Дзерассæ рæсугъды (Сасанайы) фырт, Нарты номдзыд Уырызмæджы фаззон, æндонриу Батрадзы фыд, Быценты сиахс. Болатрихи Хæмыцы тыххæй Нигер афтæ фыссы: «Уырызмæджы кæстæр æфсымæр, кæстæр … Словарь по этнографии и мифологии осетин